Inwentaryzacja – jak ją przeprowadzić?
Inwentaryzacja – jak ją przeprowadzić?
Co robisz przed wypiciem sylwestrowego szampana? Makijaż? Wiążesz krawat? Jeśli jesteś przedsiębiorcą, z pewnością wykonujesz inwentaryzację. Inwentaryzacja przeprowadzana na koniec każdego roku jest obowiązkowa. Czy inwentaryzacja i spis z natury to to samo? Czy inwentaryzacja i remanent to to samo? Czy są jakieś szczegółowe wytyczne dotyczące inwentaryzacji? Od pytań kręci Ci się w głowie jak po najlepszym szampanie? Spokojnie. Odpowiedzi – w tekście.
Inwentaryzacja, spis z natury, remanent – czy czymś się różnią?
Spis z natury a remanent
Pojęcia spis z natury i remanent używane są zamiennie. Sam spis z natury (remanent) polega na przeliczeniu wszystkich posiadanych aktywów przedsiębiorstwa.
Podczas pierwszego liczenia brane pod uwagę są wszystkie elementy, które wskazuje Rozporządzenie Ministra Finansów w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów z 26 sierpnia 2003 r.:
- Towary handlowe
- Materiały (surowce) podstawowe i pomocnicze
- Półwyroby
- Produkcję w toku
- Wyroby gotowe
- Braki i odpady.
Kolejne liczenie może być wyrywkowe, ale powinny uczestniczyć w nim inne osoby niż w pierwszym.
Inwentaryzacja
Inwentaryzacja to ogół działań podejmowanych w celu ustalenia ilościowego i wartościowego stanu majątku danego przedsiębiorstwa. Remanent (spis z natury) może być jednym z elementów inwentaryzacji. Rezultatem inwentaryzacji jest wyjaśnienie różnic między rzeczywistym stanem majątkowym a stanem wynikającym z dokumentów księgowych.
Rodzaje inwentaryzacji
Niektórzy błędnie stawiają znak równości między inwentaryzacją a spisem z natury (remanentem). Wyróżniamy kilka rodzajów inwentaryzacji. Spis z natury (remanent) jest jednym z nich.
- Spis z natury (remanent)
- Uzgadnianie sald z kontrahentami – dot. środków zgromadzonych na rachunkach bankowych, pożyczek, kredytów, należności i zobowiązań
- Weryfikacja stanu ewidencyjnego – dotyczy aktywów i pasywów, których stanu nie można ustalić za pomocą spisu z natury lub uzgodnienia sald z kontrahentami. Obejmuje m.in. grunty rolne czy należności i zobowiązania publicznoprawne.
Dokument inwentaryzacyjny
Dowodem przeprowadzonej inwentaryzacji jest dokument inwentaryzacyjny. Co powinien zawierać?
- Imię i nazwisko właściciela zakładu (nazwę firmy)
- Datę sporządzenia spisu
- Numer kolejnych pozycji arkusza spisu z natury
- Szczegółowe określenie towaru i innych składników zawartych w spisie
- Jednostkę miary
- Ilość stwierdzoną w czasie spisu
- Cenę w złotych i groszach za jednostkę miary
- Wartość wynikającą z przemnożenia ilości towaru przez jego cenę jednostkową
- Łączną wartość spisu z natury oraz klauzulę: Spis zakończono na pozycji…
- Podpisy osób sporządzających spis
- Podpis właściciela zakładu (wspólników)
Uwagi dotyczące konkretnych branż zawarto w Rozporządzeniu Ministra Finansów w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów z 26 sierpnia 2003 r. [§ 28].
Protokół z inwentaryzacji stanowi podstawę do aktualizacji księgi przychodów i rozchodów.
Kiedy przeprowadzamy inwentaryzację?
Najczęściej na koniec roku obrotowego – 31 grudnia. Obowiązkową inwentaryzację przeprowadzamy co najmniej raz do roku.
Uwaga: Jeśli przeprowadziłeś remanent 31 grudnia – na koniec roku podatkowego, nie musisz przeprowadzać remanentu 1 stycznia. Remanent zamykający rok podatkowy będzie jednocześnie otwierającym nowy rok podatkowy, o ile stany nie uległy zmianie.
Kto odpowiada za przeprowadzenie inwentaryzacji?
Za przeprowadzenie inwentaryzacji i jej prawidłowy przebieg odpowiada kierownik danej jednostki.
Metody inwentaryzacji
Inwentaryzację można przeprowadzać ręcznie. Można także używać m.in.:
- Drukarki etykiet
- Czytnika kodów kreskowych
- Kolektora danych
- Oprogramowania komputerowego.
Jeśli masz program do faktur, program do prowadzenia firmy lub program do obsługi magazynu, sprawdź, czy umożliwi on Tobie przeprowadzenie inwentaryzacji. Jeśli tak, jesteś w doskonałej sytuacji. Nie musisz martwić się o dokument inwentaryzacyjny. Prawdopodobnie wydrukujesz go ze swojego programu. Natomiast sama inwentaryzacja z całą pewnością pójdzie Ci sprawnie. Jeśli wciąż nie masz odpowiedniego oprogramowania, pozwól sobie pomóc.
Wpis ma charakter informacyjny. Po poradę prawną lub księgową udaj się do swojego prawnika/ biura rachunkowego.